Kosztowna zwłoka wprowadzenia systemu kaucji na opakowania po napojach

Nie tylko organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy i samorządowcy, ale i konsumenci podkreślają potrzebę pilnego wprowadzenia w Polsce systemu kaucji na opakowania po napojach.

Publikacja: 31.03.2023 03:00

Kosztowna zwłoka wprowadzenia systemu kaucji na opakowania po napojach

Foto: Adobe Stock

Prawie dwie trzecie (64 proc.) Polaków twierdzi, że system kaucyjny na opakowania po napojach powinien wejść w życie Polsce jak najszybciej, a siedmiu na dziesięciu podkreśla potrzebę przyspieszenia prac nad regulacjami, które go wprowadzą – wynika z ogłoszonego w czwartek badania Insight Lab, które na zlecenie Federacji Przedsiębiorców Polskich objęło na przełomie lutego i marca reprezentatywną grupę ponad tysiąca osób.

Sondaż FFP potwierdza widoczną też w innych badaniach dużą świadomość ekologiczną Polaków; aż 63 proc. ankietowanych uważa, że jeśli nie uda się do 2025 roku wprowadzić systemu kaucyjnego (do czego zobowiązują nas zresztą unijne regulacje), będzie to miało negatywny wpływ na środowisko.

Foto: Rzeczpospolita

Jedyni nad Bałtykiem

– Jako konsumenci przynosimy ze sklepów każdego roku ponad 5 milionów ton odpadów opakowaniowych, z czego ponad 70 proc. nie trafia do recyklingu. Coraz więcej jest dzikich wysypisk, a rzeki pełne śmieci zmierzających do Bałtyku – podkreślał ekolog Dominik Dobrowolski podczas konferencji prasowej, którą wraz z Polskim Stowarzyszeniem Zero Waste zorganizował w tym tygodniu pod Ministerstwem Klimatu i Środowiska. W ten sposób działacze pozarządowi próbowali po raz kolejny nakłonić rząd do przyspieszenia prac nad wdrożeniem unijnych regulacji dotyczących systemu kaucyjnego.

Czytaj więcej

Sklepy mają dość. Wzrost kosztów je przygniata

Jak przypomina Dobrowolski, spośród krajów nadbałtyckich tylko nasz kraj nie ma systemu kaucyjnego. Bez jego wprowadzenia nie uda się też w Polsce zrealizować wyznaczonych przez UE poziomów zbiórki i recyklingu opakowań napojowych z plastiku.

Jak przypomina Filip Piotrowski, ekspert Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste, do 2025 r. kraje członkowskie UE mają odzyskiwać 65 proc. odpadów, a przyjęta ostatnio przez Sejm dyrektywa SUP wprowadza obowiązkowy, 77-proc. poziom selektywnej zbiórki opakowań po napojach w 2025 r. (i 90 proc. w 2030 r.). Do tego dojdzie minimalny poziom 30 proc. recyklatu w nowych opakowaniach z plastiku.

Cena opóźnień

Piotr Wołejko, ekspert ds. społeczno-gospodarczych FPP, zwraca uwagę, że każdy dzień zwłoki w pracach nad ustawą o systemie kaucyjnym powoduje, iż termin jego uruchomienia od 1 stycznia 2025 roku staje się mniej realny. FPP przypomina, że rocznie Polska płaci ok. 1,7 mld zł podatku od plastiku. Opłata jest bezpośrednio zależna od ilości nieprzetworzonych odpadów z tworzyw sztucznych. Według PSZW w tym roku może ona sięgnąć 2 mld zł.

– Jeśli system kaucyjny nie zostanie uchwalony i wejdzie w życie dopiero około 2030 roku, oznacza to minimum 5 miliardów złotych niepotrzebnych strat, które obciążą polski budżet, przedsiębiorców i konsumentów – twierdzi ekspert FPP.

Filip Piotrowski zaznacza z kolei, że bez wprowadzenia systemu kaucyjnego przedsiębiorstwa z branży napojowej w Polsce będą musiały płacić nie tylko bardzo wysokie karne opłaty produktowe (bo nie osiągną wymaganych poziomów zbiórki opakowań), ale będą też zmuszone ponosić koszty wynikające z konieczności zakupu recyklatu za granicą.

Ekspert PSZW podkreśla, że te koszty, według szacunków branży odpadowej, to minimum miliard złotych rocznie. – Zostaną one przeniesione na ceny produktów, a co za tym idzie, uderzą bezpośrednio w konsumenta, zwiększając presję inflacyjną – przestrzega Piotrowski.

Przypomina jednocześnie statystki, według których (wbrew obawom części polityków) wprowadzenie kaucji nie podwyższa cen napojów. Co więcej, jest popierane przez konsumentów, co widać także w badaniu FPP. Aż 83 proc. jego uczestników deklaruje, że możliwość zbiórki opakowań po napojach w sklepie, w którym zazwyczaj robią zakupy, zachęci do ich oddawania.

FPP zwraca uwagę, że najwięcej zwolenników jak najszybszego wprowadzenia kaucji na opakowania po napojach jest wśród osób 65+ (aż 76 proc.). One też najczęściej (76 proc.) obawiają się, że zwłoka we wprowadzeniu systemu będzie miała negatywny wpływ na środowisko.

Handel
Co ósmy Polak przywita Nowy Rok fajerwerkami
Handel
Wódka z Korei Północnej wchodzi do Rosji. Firma należy do... armii Kima
Handel
Minister Michał Kołodziejczak: Masło będzie tanieć. Podał datę
Handel
Jak Polacy postrzegają "małpki"? Dla alkoholików, pite pod sklepem i przed pracą
Handel
Żabka ma już w Polsce 11 tysięcy sklepów
Materiał Promocyjny
Nest Lease wkracza na rynek leasingowy i celuje w TOP10